Ο συμβολισμός της Αφροδίτης και των Κυθήρων διάνυσε τους αιώνες για να απεικονιστεί τον 18ο αιώνα σε πίνακες, όπως η “Επιβίβαση για τα Κύθηρα” του Jean Antoine Watteau, να καταγραφεί στην ποίηση της Αναγέννησης, να απασχολήσει το Charles Baudelaire τον 19ο αιώνα και να συνεχίσει στην κινηματογραφική οπτική του Θεόδωρου Αγγελόπουλου, χωρίς ουδέποτε να πάψει να σημαίνει “κάτι”.
Kατά τη Θεογονία του Ησιόδου, η Αφροδίτη, η θεά του Έρωτα, γεννήθηκε στη θάλασσα των Κυθήρων και πάτησε πρώτη φορά γή στο νησί.. Από τότε τα Κύθηρα αποκαλούνται «ζάθεα» δηλαδή ιερά.
Ο Ισίδωρος (γεωγράφος του Α΄ μ.Χ. αιώνα) υποστήριξε μια ανατρεπτική άποψη, ότι το νησί έλαβε το όνομά του από την Κυθέρεια Αφροδίτη και όχι το αντίστροφο. Μάλιστα, μίλησε πρώτη φορά για τη σημασία του ρήματος κεύθω και τη σχέση του με τη θεά και το νησί. Κεύθω σημαίνει κρύβω τον έρωτα, ενώ εκείνοι που κάνουν έρωτα στο νησί ανακαλύπτουν το κρυμμένο ερωτικό πάθος.
Το διασημότερο ερωτικό ζευγάρι της μυθολογίας μας, ο Πάρις και η Ωραία Ελένη, μετά την απαγωγή βρήκαν καταφύγιο στα Κύθηρα, στη νεραϊδοσπηλιά του Μυλοποτάμου. Μία από τις πιο εντυπωσιακές αίθουσες του σπηλαίου έχει την ονομασία «τα λουτρά της Αφροδίτης»
Και άλλοι όμως σπουδαίοι συγγραφείς της αρχαιότητας αναφέρονται στο νησί με το όνομα Κύθηρα. Ανάμεσα σε αυτούς είναι ο Ηρόδοτος, ο Διόνυσος, ακόμα και ο Αριστοτέλης που παραδέχεται ότι το νησί λεγόταν Πορφυρούσα - λόγω της επεξεργασίας πορφύρας, και ο Ξενοφώντας στα Ελληνικά του χρησιμοποιεί τον όρο Κυθηρία γη.
Θα επιστρέψεις με λαδοπαξίμαδα και φατουράδα στο πορτ παγκαζ να την πίνεις μαζί με φίλους που θα τους λες πως πέρασες, για τα μονοπάτια που περπάτησες, τις ιστορίες και τους μύθους του νησιού, θα τους δείχνεις φωτογραφίες σε βυζαντινά ξωκλήσια και καταρράκτες. Παραλίες μοναχικές και όρεξη για βόλτα, εξερεύνηση, ξεκούραση και ό,τι άλλο τραβάει τον καθένα σε ένα νησί όπως τα Κύθηρα.
Ο φάρος του Μουδαρίου βρίσκεται στο βόρειο άκρο των Κυθήρων στο ακρωτήρι Σπαθί. Κατασκευάστηκε το 1857 από τους Άγγλους και είναι ένας από τους μεγαλύτερους στην Ελλάδα με ύψος 25 μέτρα. Η θέα από τον φάρο είναι συγκλονιστική ειδικά το ηλιοβασίλεμα. Κάποιες μέρες πάει φαροφύλακας, οπότε εάν τον προλάβετε μπορείτε να ανεβείτε και πάνω.
Η παραλία Άγιος Νικόλαος βρίσκεται στο βορειότερο άκρο στα Κύθηρα και αποτελεί μετρίου μεγέθους παραλία. Στο δυτικό άκρο της παραλίας καταλήγει φαράγγι με πλούσια βλάστηση και τρεχούμενα νερά. Στην ανατολική πλευρά της παραλίας ο επισκέπτης θα δει στο βάθος το Φανάρι δηλαδή τον μεγάλο πέτρινο φάρο στο βορειότερο άκρο του νησιού.
Η παραλία Πλατιά άμμος βρίσκεται στην βόρεια πλευρά του νησιού, στο ομώνυμο χωριό. Όπως και το όνομά της αποτελείται από πλατιά ψιλή αμμουδιά, με θέα τα βουνά της Πελοποννήσου.
Ένα από τα πιο πράσινα και πιο γραφικά χωριά του νησιού. σ’ αυτό το σημείο των Κυθήρων θα χωθείς σε μία μικρή όαση δροσιάς με πηγές και τρεχούμενα νερά. Μην ξεχάσεις να επισκεφτείς τον ομώνυμο παραδοσιακό φούρνο του Καραβά όπου θα βρεις τραγανά παραδοσιακά παξιμάδια!
Το φαράγγι της Κακιάς Λαγκάδας ξεκινάει από το χωριό Τριφυλλιάνικα και περνάει δίπλα από την κατεστραμμένη Βυζαντινή Καστροπολιτεία της Παλαιοχώρας. Η Παλαιόχωρα με τα κτίσματα του 13ου αιώνα, ήταν η βυζαντινή πρωτεύουσα του νησιού και βρίσκεται στο βορειότερο μέρος ενός απόκρημνου βράχου, ο οποίος εμφανίζεται στη μέση του φαραγγιού της. Η κατάληξη του φαραγγιού είναι η παραλία της Κακιάς Λαγκάδας, από την οποία έκανε της εισβολή του ο ξακουστός πειρατής Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα, δίπλα ακριβώς από την παραλία του Λορέντζου στην περιοχή της Αγίας Πελαγίας.
Για πολλά χρόνια αποτελούσε το λιμάνι του νησιού. Η θεά προς τη Νεάπολη είναι μαγευτική ειδικά το βράδυ. Κατά μήκος του παραλιακού δρόμου λειτουργούν ταβέρνες, καφετέριες και καταστήματα τουριστικών ειδών.
O Ποταμός είναι από τα μεγαλύτερα χωριά του νησιού με τα αρχοντικά σπίτια και την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική τους. Εδώ θα βρείτε φούρνο, παραδοσιακά καφενεία και ταβέρνες γύρω από την πλατειά και φυσικά κάθε Κυριακή το παραδοσιακό παζάρι για παραδοσιακά προϊόντα όπως αλάτι, λάδι, μέλι, γλυκίσματα, βότανα και ό,τι άλλο φαντάζεστε από αυτόν εδώ τον τόπο.
Η παραλία Φούρνοι βρίσκεται στην βόρεια και ανατολική ακτή των Κυθήρων, δίπλα προς νότια από την παραλία Πλατειά άμμο, και είναι μέτριου μεγέθους. Αποτελείται από ψιλό βότσαλο και χοντρή άμμο και έχει θέα στο Μυρτώο πέλαγος.
επάνω στο σταυροδρόμι των δύο κεντρικών δρόμων του νησιού. Το χωριό είναι μετρίου μεγέθους, γραφικό και χαρακτηρισμένο παραδοσιακό με τα πετρόχτιστα αρχοντικά του 18ου αιώνα και τις αυλές με τις μπουκαμβίλιες. Η αρχιτεκτονική του έχει έντονες επιρροές των δύο κυρίαρχων τάσεων που επικρατούν στο νησί, της βόρειας επηρεασμένης από την Πελοπόννησο με κεραμοσκεπές και της νότιας επηρεασμένης από την Κρήτη, με αποτέλεσμα ένα πολύ ενδιαφέρον αισθητικό ύφος.
¨Η Παλαιόχωρα είναι η ερειπωμένη μεσαιωνική παλιά πρωτεύουσα των Κυθήρων, η οποία επί Βυζαντινής εποχής ονομάζονταν Άγιος Δημήτριος. Αυτή η μικρή πόλη χτίστηκε το 12ο αιώνα από Μονεμβασίτες στην βορειανατολική πλευρά του νησιού, πάνω από ένα μεγάλο γκρεμό. Στέκεται στην κορυφή του βουνού, μπροστά στο θαυμάσιο φαράγγι Κακό Λαγκάδι, όπου ενώνονται δυο χαράδρες. Βρίσκεται στα 100 μέτρα ύψος από την θάλασσα. Η Παλαιόχωρα είναι οχυρωμένη και βρίσκεται σε χαμηλότερο επίπεδο από των γύρω λόφων για να μη φαίνεται από την θάλασσα και να είναι προστατευμένο από τις συχνές επιθέσεις πειρατών. Παρά τη φυσική προστασία της πολιτείας και την οχύρωσή της, ο διάσημος Τούρκος πειρατής Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα κατάφερε να την ανακαλύψει το 1537.Έκαψε όλη την πολιτεία και πούλησε τους κατοίκους για σκλάβους. Το μέρος θεωρήθηκε καταραμένο από τότε και δεν κατοικήθηκε ποτέ ξανά. Στην Παλαιόχωραρα σήμερα έχουν μείνει ερείπια οχυρώσεων και μεγάλου αριθμού κτισμάτων. Όλα δείχνουν ότι εδώ βρισκόταν μια σπουδαία καστροπολιτεία. Μεταξύ των ερειπίων βρίσκονται τα κατάλοιπα εννέα εκκλησιών. Κάποιες από αυτές έχουν πολύ ενδιαφέροντα εσωτερικό ζωγραφικό διάκοσμο.
Νότια του νησιού θα συναντήσετε τη Χώρα.Μέρος στρατηγικής τοποθεσίας, είναι κτισμένη στην κορυφή βουνού με απίθανη θέα προς όλες τις κατευθύνσεις. Εδώ υπάρχουν πολλά παλιά αρχοντικά, κάποια ίσως και τα παλαιότερα πάνω στο νησί. Τα στενά δρομάκια και οι εσωτερικές αυλές των σπιτιών, δημιουργούν μια υπέροχη ατμόσφαιρα που ολοκληρώνεται με την επιβλητική παρουσία του μεγάλου ενετικού κάστρου.
Πιο κάτω από τη Χώρα θα βρείτε το Καψάλι. Αποτελεί το κοσμοπολίτικο σημείο των Κυθήρων και αποτελεί πόλο έλξης της νεολαίας για την νυχτερινή ζωή που προσφέρει, αλλά και για αξιόλογους πολιτιστικούς χώρους .Η τοποθεσία του προσφέρει υπέροχη θέα στο Κάστρο , το μοναστήρι του ευαγγελιστή Ιωάννη όπου εκεί λέγεται ότι άρχισε να γράφει την αποκάλυψη προτού αναχωρήσει για την Πάτμο, και προς τα νότια τη νησίδα Χύτρα με το Κρητικό πέλαγος. Από το Καψάλι εκτελούνται ξεναγήσεις προς τη νησίδα Χύτρα, που στο εσωτερικό της υπάρχει μεγάλη σπηλιά με μπλε φωσφορίζοντα νερά και φώκιες.
Για τους κοσμικούς του νησιού. Η πλέον δημοφιλής παραλία με βαθιά γαλαζοπράσινα νερά και άμμο- χαλίκι. Είναι οργανωμένη και εύκολα προσβάσιμη. Έχει και χώρο για την δική σας ομπρέλα αλλά καλό θα είναι να πάτε νωρίς διότι μαζεύει αρκετό κόσμο όλη τη διάρκεια της ημέρας.
Στα νοτιοδυτικά του νησιού και στους πρόποδες του βουνού της Αγίας Ελέσας βρίσκεται η κρυμμένη παραλία Μελιδόνι. Η παραλία θεωρείται μία από τις τρεις καλύτερες του νησιού και αποτελεί σίγουρο προορισμό για τους επισκέπτες των Κυθήρων. Πρόκειται για ένα μικρό κολπίσκο με ψιλή αμμουδιά σε συνδυασμό με μικρό βότσαλο, κρυστάλλινα καθαρά βαθιά νερά και θέα προς την βραχονησίδα Αυγό (Χύτρα). Το Μελιδόνι είναι αρκετά προστατευμένο από τους ανέμους και έτσι θα μπορέσετε να απολαύσετε το μπάνιο σας με ηρεμία. Η παραλία είναι σχετικά οργανωμένη καθώς διαθέτει ομπρέλες και ξαπλώστρες και μία καντίνα που θα σας παρέχει τα απαραίτητα (νερό, καφέ, σνακ κ.ά.) ενώ διοργανώνει συχνά και beach party.
H πιο φωτογραφημένη παράλια του νησιού. Με θέα τον Αυλέμωνα αυτή η μικρή παραλία έχει βότσαλο και κρυστάλλινα γαλάζια νερά. Προετοιμαστείτε έχοντας όλα τα απαραίτητα καθώς δεν υπάρχουν ξαπλώστρες, ούτε και καντίνα στην παραλία. Αφού φτάσετε και φωτογραφίσετε την θέα της παραλίας από πάνω που είναι φανταστική θα πρέπει να κατεβείτε τα σκαλοπάτια. Μην απογοητεύεστε όμως διότι η παραλία θα σας αποζημιώσει μιας και αποτελείται από 3 μέρη. Στο τρίτο μέρος πάτε μέσω μιας σπηλιάς από τη δεύτερη παραλία. Ο βυθός είναι απίστευτος, οπότε εάν λατρεύετε το snorkeling μην ξεχάσετε τη μάσκα σας!
Μια από τις πλέον αξιόλογες πλευρές των Κυθήρων είναι η Παλαιόπολη και η ευρύτερη περιοχή της. Σε αυτήν την υπέροχη γωνιά του νησιού συναντώνται η ιστορία με τη μυθολογία ενώ εδώ και αιώνες συνυπάρχουν άνθρωπος και φύση! Αρχικά εντοπίζεται κατοίκηση της περιοχής από αρχαιοτάτων χρόνων αφού εκεί διέμεναν πρώτοι οι Φοίνικες κατά την άφιξή τους στο νησί για να μαζέψουν την πολύτιμη για αυτούς πορφύρα*. Στη συνέχεια δημιουργήθηκε στην περιοχή η πόλη της αρχαίας Σκάνδειας (εξού και το όνομα ενός τμήματος της περιοχής) όπου κατά τα ιστορικά στοιχεία χάθηκε στη θάλασσα μετά την έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης. Ακόμα σώζονται σπάργανα της εποχής εκείνης ενώ ευδιάκριτα είναι και λείψανα της πόλεως στο βυθό της θάλασσας. Εποικιστές των Κυθήρων ήταν οι Μινωίτες όπου δημιούργησαν ιερό κορυφής στη θέση που βρίσκεται ο Ιερός Ναός του Αγίου Γεωργίου στο επιβλητικό βουνό πάνω από την Παλαιόπολη. Υπάρχουν ακόμη τα λείψανα της αρχαίας πόλεως και τα λουτρά της ωραίας Ελένης μαζί με το ιερό της θεάς Αφροδίτης αφού κατά τον Ησίοδο από τα νερά της Παλαιόπολης αναδύθηκε η θεότητα. Σήμερα η Παλαιόπολη είναι ένα από τα καλύτερα τουριστικά θέρετρα και αποτελείται από τρεις παραλίες, την Πιάτσα, την Σκάνδεια ή Βόθωνα και την λίμνη.
Το ψαροχώρι της καρδιάς μας. Το γραφικό χωριουδάκι διπλά στην Παλαιόπολη με το ανάγλυφο του εδάφους του και την κυκλαδίτικη αύρα. Εδώ δεν θα έρθετε μόνο για μπάνιο στον κολπίσκο του που είναι σαν πισίνα αλλά θα μπορέσετε να περπατήσετε τα πλακόστρωτα μονοπατάκια απ’ το πρωί έως και το βράδυ. Το χωριό προσφέρει τα πάντα. Διαμονή, ταβερνάκια, πρωινό, γλυκά και cocktails με live μουσική.
Εδώ θα μαγευτείτε από το τυρκουάζ του νερού, τα άσπρα βότσαλα και την άγρια ομορφιά του τοπίου με θέα τον Αβλέμονα. Η παραλία είναι οργανωμένη αλλά υπάρχει και άπλετος χώρος να φέρετε τον δικό σας εξοπλισμό.
Άλλη μια παραλία με άγρια ομορφιά. Θα το αντιληφτείτε πριν ακόμη φτάσετε βλέποντας την από ψηλά καθώς οδηγείτε. Αρκετά μεγάλη παραλία σας επιτρέπει και λίγη απόσταση από άλλους λουόμενους. Έχει και μικρή σπήλια που μπορείτε να επισκεφτείτε για φωτογραφίες.
Γαλαζοπράσινα νερά και λευκή άμμος σαν να βρίσκεστε σε κάποιο εξωτικό νησί! Υπέροχα νερά με φόντο το ναυάγιο, ένα από τα πιο γνωστά αξιοθέατα των Κυθήρων. Η παραλία στο Διακόφτι είναι ιδανική για οικογένειες και όσους ταξιδεύουν με μικρά παιδιά, χάρη στα ζεστά και ρηχά νερά της.
Ο Μυλοπόταμος είναι το πιο παραδοσιακό χωριό των Κυθήρων, με πλήθος παραδόσεων και θρύλων να συνδέονται με το όνομά του. χτισμένο σε μία από τις ομορφότερες τοποθεσίες των Κυθήρων, Αποτελείται από τους οικισμούς Άγιος Σώστης, Αραίοι, Πίσω Πηγάδι, Ρίζα και τη Κάτω Χώρα, ένας ερειπωμένος ενετικός οικισμός, όπου δεσπόζει το βενετσιάνικο κάστρο με το λιοντάρι του Αγίου Μάρκου. Εκτός από την παραδοσιακή αρχιτεκτονική, το χωριό διαθέτει μία υπέροχη φύση, πολλά αξιοθέατα, βυζαντινούς ναούς και θρησκευτικά μνημεία. Το Καμάρι, όπου βρίσκονται οι μεγαλύτερες πλύστρες του νησιού και ο καταρράκτης Νεράιδα ή φόνισσα που είναι το πιο πολυφωτογραφημένο μέρος του νησιού, οι Μύλοι που βρίσκονται λίγο παρακάτω και το σπήλαιο της Αγίας Σοφίας, είναι μόνο μερικοί από τους λόγους που θα σας κάνουν να αγαπήσετε το μέρος αυτό, ενώ η Μονή της Παναγίας Ορφανής προφέρει μία υπέροχη θέα στο Ιόνιο Πέλαγος. Μια περιήγηση στο χωριό και καφές σε ένα παραδοσιακό καφενείο κάτω από τα πλατάνια, είναι κάτι που επιβάλλεται.
είναι μια από τις ποιο μικρές και γραφικές παραλίες στο νησί, με θέα το Ιόνιο πέλαγος. Αποτελείται από χοντρό και ψιλό βότσαλο, έχει σχήμα πέταλου και περιβάλλεται από απόκρημνα ψηλά βράχια. Η διαδρομή για την παραλία περνάει από το παραδοσιακό χωριό Μυλοπόταμος, ένα από τα ωραιότερα χωριά, συνεχίζει στο μοναστήρι της Παναγίας Ορφανής όπου και σταματάει ο δρόμος για το αυτοκίνητο, και συνεχίζει το μονοπάτι μέχρι την κορυφή απότομης πλαγιάς - γκρεμού που οδηγεί στην μαγευτική παραλία. Η κατάβαση στο γκρεμό απαιτεί προσοχή και κατάλληλα παπούτσια!
σε απόσταση 7 χιλιόμετρα από το χωριό βρίσκεται η παραλία του Λιμνιώνα, ένας μικρός ήρεμος κόλπος, που γύρω του υπάρχουν τα παραδοσιακά κελιά για τις βάρκες των ψαράδων, συνθέτοντας το σκηνικό για ένα αυθεντικό ψαροχώρι. Στη πίσω πλευρά του Λιμνιώνα υπάρχει η περιοχή Αλεταρέα, εκεί που μαζεύεται το αλάτι. Είναι ένας τόπος άγριος, χωρίς καθόλου βλάστηση. Αποτελείται από κάθετους βραχώδεις σχηματισμούς που στη βάση τους συγκεντρώνεται το νερό σε λιμνούλες που όταν εξατμίζετε γίνεται αλάτι. Αναμφισβήτητα πρόκειται για ένα ιδιαίτερο τοπίο. Από εκεί ξεκινάει και μονοπάτι για τα λουτρά της Αφροδίτης.
Μικρή παραλία στα δυτικά του νησιού. Άγριο τοπίο με καφέ κόκκινα βράχια και εκπληκτικό βυθό. Η παραλία είναι στενή με μια σπηλιά στο κέντρο της. Διαθέτει καντίνα και ο προσανατολισμός της θα σας χαρίσει απίστευτες σκηνές ειδικά τη στιγμή του ηλιοβασιλέματος.
Στο Ιερό Προσκύνημα Παναγίας Μυρτιδιώτισσας βρίσκεται το σπουδαιότερο κειμήλιο της κυθηραϊκής παράδοσης και κληρονομιάς. Εδώ βρέθηκε και φυλάσσεται η ιερά και θαυματουργή εικόνα της Παναγίας που αποκλήθηκε Μυρτιδιώτισσα λόγω της κατάφυτης από μυρτιές περιοχής και είναι το σύμβολο της ορθόδοξης πίστης χιλιάδων Κυθηρίων. Η εικόνα της Μυρτιδιώτισσας απολαμβάνει μεγίστης τιμής και ευλάβειας από τους κατοίκους αλλά και από τους απόδημους και όλη την Ελλάδα. Η παράδοση αφηγείται την εύρεση της εικόνας γυρω στον 130 αιώνα από ένα βοσκό, σκηνή η οποία ενσωματώθηκε στην κατώτερη ζώνη του ενδύματος της εικόνας. Σύμφωνα με την παράδοση εμφανίστηκε η ίδια η Παναγία στον ύπνο του βοσκού. Το συγκρότημα του Ιερού Προσκυνήματος αποτελείται από: α) το Καθολικό στο κέντρο που ανήκει στον τύπο της τρίκλιτης βασιλικής με υπερυψωμένο το κεντρικό κλίτος, νάρθηκα και υπερώο (γυναικωνίτης) στο κατώτερο επίπεδο του οποίου βρίσκεται ο αρχικός (πρώτος) ναός της Παναγίας με την κόγχη της Ευρέσεως της Αγίας Εικόνας, β) πληθώρα κελλιών που διατάσσονται βόρεια και νότια του Καθολικού και στα οποία φιλοξενούνται κυρίως πιστοί για τη νηστεία του Δεκαπενταύγουστου (δεκαπεντισμός), γ) Κωδωνοστάσιο στα ΒΑ του Καθολικού από λαξευτό πωρόλιθο, ύψους 26 μ. με εντυπωσιακούς τοξοειδείς σχηματισμούς στα μέτωπα των τεσσάρων ορόφων, δ) ναΰδριο της Αγίας Τριάδος, μονόχωρο καμαροσκεπές, μεταβυζαντινών χρόνων, ε) μουσείο εικόνων και στ) βιβλιοθήκη – αναγνωστήριο. Ο αρχικός ναός της Παναγίας έχει προσαρμοσθεί στη φυσική διαμόρφωση βραχώδους ανοίγματος στο οποίο υπάρχει αβαθής κόγχη στα βόρεια για τη φιλοξενία της εικόνας της Παναγίας της Μυρτιδιώτισσας, χώρος που υπομνηματίζει το σημείο της εύρεσής της από το βοσκό. Το νεώτερο Καθολικό στη μορφή που διατηρείται σήμερα άρχισε να οικοδομείται το 1841 και ολοκληρώθηκε το 1857.
Ένα γραφικό εκκλησάκι των Κυθήρων βρίσκεται σκαρφαλωμένο πάνω σε ένα βράχο, λίγα μέτρα ψηλότερα από τη θάλασσα, στην περιοχή Μαύρος Βράχος ΝΔ της Μυρτιδιώτισσας. η περιοχή προσελκύει πολλούς επισκέπτες για έναν ιδιαίτερο λόγο. Το ηλιοβασίλεμα από εκεί είναι υπέροχο και τύφλα να έχει η Σαντορίνη, όπως λένε οι λάτρεις του που το απολαμβάνουν με κάθε ευκαιρία.
